Zaloguj się
Jesteś nowy na OX.PL?
Zaloguj się
Jesteś nowy na OX.PL?
kontakt24

Byłeś świadkiem zdarzenia? Dysponujesz ciekawymi materiałami własnego autorstwa? A może chcesz żeby świat dowiedział się o czymś lub o kimś ważnym?

Wyślij swój materiał na kontakt24.ox.pl i obserwuj, jak rośnie liczba jego wyświetleń.

Zapraszamy Cię do współtworzenia Portalu OX.PL!

Spotkanie: Dieta dla seniora

 

23.02.2016 r. w Spzitalu Ślaskim w Cieszynie odbył się wykład z cyklu Pro salute. Tematyka dotycząca diety seniorów jest nie tylko interesująca lecz i ważna. Wraz z wiekiem zmienia się organizm, jego zapotrzebowanie, przemiana materii itd. Niestety, seniorzy nie przykładają wagi do tego, co jedzą stąd słaba odporność, różne choroby, niekoniecznie z powodu starzenia się organizmu.

Wykład spotkał się z dużym zainteresowaniem słuchaczy. Poniżej materiały ze spotkania

DIETA DLA SENIORA - OGÓLNE WSKAZÓWKI ŻYWIENIOWE, oprac. BOŻENA HOINKES

Aby zmniejszyć ryzyko niedożywienia u osób w starszym wieku, należy:
• codzienne spożywać 4–5 posiłków o regularnych porach , w odstępach co ok. 3 godz.
• pamiętać o regularnej aktywności ruchowej na świeżym powietrzu (np. spacery)
• dobierać odpowiednią do aktywności ruchowej i zaleceń dietetycznych wielkość posiłków,
a także zwracać uwagę na różnorodność wyboru produktów żywnościowych i potraw
• spożywać 5 porcji dziennie warzyw i owoców w miarę możliwości w postaci surowej lub świeżej
• wypijać odpowiednią ilość płynów w ciągu dnia (minimum 2l, czyli około 7–8 szklanek płynów dziennie); można uwzględnić wśród nich mleko lub fermentowane napoje mleczne (jogurt, kefir i maślanka), a także wody mineralne o zwiększonej zawartości wapnia oraz szklankę dziennie 100% soku warzywnego lub owocowego, jako jedną z 5 porcji warzyw lub owoców
• codziennie spożywać co najmniej 3 porcje mleka i/lub przetworów mlecznych o zmniejszonej zawartości tłuszczu, można naturalne produkty mleczne łączyć z dodatkami świeżych sezonowych owoców

 Z biegiem lat organizm zaczyna inaczej funkcjonować. Wchodząc w okres jesieni życia, musimy liczyć się z gorszą pracą układu pokarmowego i układu krążenia. Osoby w podeszłym wieku częściej męczy niestrawność, pojawia się nadciśnienie tętnicze, miażdżyca i wiele innych chorób. Obniża się odporność. Niekorzystne zmiany zachodzą także w układzie kostnym – zaburzenia w gospodarce wapniowo-fosforowej prowadzą do osteoporozy. W walce z wszystkimi tymi dolegliwościami istotną rolę odgrywa dieta, którą seniorzy często zaniedbują.

Problemy seniorów z dietą
Wielu starszych ludzi męczy przygotowywanie posiłków, inni na skutek osłabienia zmysłu smaku i powonienia tracą apetyt. Zmniejszenie spożywanych porcji prowadzi również do niedoborów energetycznych, które objawiają się ogólnym osłabieniem, apatią i obniżeniem odporności organizmu. Ludzie starsi nie przyrządzają też posiłków, które wymagają dużego wysiłku. O swoją dietę nie dbają zwłaszcza osoby samotne, żyjące w poczuciu izolacji, czujące się mało użytecznymi dla otoczenia. Przyczyną niewłaściwego odżywiania bywają też braki w uzębieniu – utrudniają one żucie i rozdrabnianie pokarmów, co zaburza trawienie. Dlatego seniorzy jedzą mało owoców, pieczywa pełnoziarnistego, czyli produktów bogatych w błonnik. Preferują zaś jedzenie lekkostrawne, lecz niekoniecznie wartościowe, np. pszenne pieczywo (nie wywołuje dolegliwości pokarmowych, ale też nie dostarcza cennych składników odżywczych).

Najczęstsze błędy w zwyczajach żywieniowych osób starszych:
1. Małe urozmaicenie i monotonia odżywiania,
2. Brak niektórych posiłków,
3. Nadmierne dosładzanie i dosalanie potraw,
4. Pojadanie między posiłkami,
5. Zbyt mała liczba posiłków.

Główne błędy w spożyciu żywności przez osoby starsze:
ZBYT DUŻO: cukier i słodycze, mięso i jego przetwory, tłuste mięso i wędliny, tłuszcze, żywność o dużej gęstości energetycznej i małej gęstości odżywczej (puste kalorie.)
ZBYT MAŁO: owoce, produkty mleczne, produkty zbożowe, produkty zbożowe z pełnego przemiału, ryby, nasiona roślin strączkowych, warzywa, woda i płyny

Woda jest niezbędnym elementem naszego życia
Po czym rozpoznać odwodnienie u seniorów?
Najczęstsze objawy to: bóle i zawroty głowy, zaburzenia świadomości i widzenia, uczucie osłabienia, utrata elastyczności skóry i zapadnięte oczy, zaparcia, zagęszczony mocz, skłonności do upadków.
Utrata wody z organizmu następuje przez:
• przewód pokarmowy (procesy trawienne następują przy użyciu wody) – podczas biegunek, zaburzeń układu pokarmowego następuje znaczna utrata wody, dlatego należy pamiętać o uzupełnieniu płynów u seniorów i nie tylko,
• skóra, płuca – procesy termoregulacyjne, czy aktywność receptorów jest zmniejszona, mimo to znaczna utrata następuje właśnie przez skórę i płuca,
• nerki – to najbardziej oczywisty narząd, który potrzebuje wody,
• leki – szczególnie leki stosowane w chorobie Parkinsona,
• wielomocz,
• depresja,
• demencja,
• apatia,
• ograniczenie sprawności ruchowej.

 Gdy osoby starsze nie chcą pić.
Osobom starszym ciężko wypić 2000-2500 ml wody na dzień. Jak radzić sobie w sytuacji kiedy osoby starsze nie chcą pić? Najłatwiej pomóc pijąc w towarzystwie osoby starszej. Najczęściej wtedy seniorzy przypominają sobie o pragnieniu. Naczynie, z którego pije starsza osoba, wypełniać do połowy. Istotne również, aby nie zmuszać do picia, gdyż prowadzi to do sytuacji zupełnie odwrotnej, niechęci picia czegokolwiek. Ważne jest również, aby w zasięgu ręki znajdowała się szklanka z wodą. By osiągnąć cel 2000-2500 ml/dzień, warto zadbać o dwudaniowy obiad, gdyż zupy oprócz dużej zawartości witamin i minerałów to także płyny! Kolejnym dobrym sposobem to spożywanie codziennie warzyw i owoców, które również zawierają wodę i z pewnością warto podawać je osobom starszym. Należy jednak nie zapominać o chorych na cukrzycę i ograniczonym spożyciu owoców.

Dlaczego woda jest tak istotna i dlaczego woda to uzdrowienie?
1. Organizm, który jest dobrze nawodniony łatwiej się regeneruje po różnego operacjach, chorobach.
2. Zmniejsza ryzyko zachorowań układu krwionośnego.
3. U osób z demencją, Alzheimerem, odpowiednie nawodnienie organizmu korzystnie wpływa na funkcjonowanie i świadomość człowieka.
4. Przy dobrym nawodnieniu układ pokarmowy lepiej funkcjonuje. Zaparcia to to najczęstszy problem seniorów. Właściwa ilość spożywanych płynów rozwiązuje problem.
5. Kolejny aspekt to oczywiście wchłanianie witamin rozpuszczalnych w wodzie. Odwodnienie wyklucza wchłanianie witamin z grupy B, C, a tym samym osłabia organizm i prowadzi również do zaburzeń hormonalnych

Warzywa i owoce
5 porcji dziennie - 5 porcji warzyw i owoców, świeżych lub lekko blanszowanych – najlepiej do każdego głównego posiłku, poza tym także jako przekąska między posiłkami. Warzywa i owoce są źródłem błonnika, potasu, wapnia, magnezu i witamin. Opóźniają procesy starzenia, zmniejszają ryzyko nowotworów i miażdżycy. Raz w tygodniu należy jeść warzywa strączkowe: fasolę, soję, soczewicę. Zawierają one fitoestrogeny - związki działające podobnie do estrogenów, które łagodzą dolegliwości towarzyszące menopauzie, obniżają poziom cholesterolu i chronią serce.

Produkty zbożowe
W menu trzeba uwzględnić przetwory zbożowe, które spożywamy kilka razy dziennie (pieczywo pełnoziarniste i mieszane - pszenno-żytnie), kasze, ryż, makarony i ziemniaki (najlepiej gotowane na parze lub w mundurkach ).

Nabiał                                                                                                                                                                    W jadłospisie musi znaleźć się nabiał - doskonałe źródło wapnia, który wzmacnia kości i zęby. Trzeba jednak pamiętać, że z wiekiem zmniejsza się w organizmie ilość laktazy - enzymu odpowiedzialnego za trawienie laktozy (cukru mlecznego). Jeśli więc słodkie mleko powoduje wzdęcia i bóle brzucha, pij kefir, jogurt, maślankę albo mleko acydofilne (fermentowane). Nie wywołują dolegliwości i poprawiają mikroflorę jelita grubego. Można także tuż przed posiłkiem zawierającym mleko zażywać preparaty laktazy (dostępne w aptekach bez recepty).

Stosuj z umiarem: 
• Mięso i przetwory mięsne - dwa, trzy razy w tygodniu wskazane jest gotowane lub duszone mięso, np. chuda wołowina (dostarcza żelaza) i mięso drobiowe (wzmacnia serce).
• Ryby - raz, dwa razy w tygodniu ok. 200 g ryb – dostarczają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, które zwiększają poziom dobrego cholesterolu, zmniejszają krzepliwość krwi, zapobiegają miażdżycy i chorobom serca. Ryby, zwłaszcza tłuste (śledź, makrela), zawierają sporo witaminy D. Ludzie starsi rzadko korzystają ze słońca, a więc witamina D nie jest syntetyzowana w ich skórze w wystarczającej ilości.
• Jajka 2-3 szt. tygodniowo, bo żółtko zawiera dużo cholesterolu (białko można jeść do woli).

W diecie osób starszych nie może zabraknąć kwasów tłuszczowych
• Zaleca się przyjmowanie dziennie 2-3 łyżek oliwy lub oleju kukurydzianego, słonecznikowego, sojowego, lnianego. Dodawać można do surówek, ułatwiają bowiem przyswajanie witaminy E oraz beta-karotenu.
• Wraz z wiekiem zaczyna brakować enzymów, które ułatwiają przyswajanie nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dlatego warto sięgać po olej z wiesiołka i ogórecznika (w kapsułkach) - który organizm dużo lepiej wykorzysta.
• Potrawy należy doprawiać ziołami zapobiegającymi wzdęciom, np. kminkiem, majerankiem, cząbrem.

W diecie seniora należy zminimalizować:
• Cukier -gdyż seniorzy mają obniżoną tolerancje glukozy, a cukier jest niczym innym jak czystym i pustym źródłem kalorii. Poza walorami smakowymi nie wnosi nic do naszego organizmu. Jeżeli senior ma problem ze zrezygnowaniem z cukru, można cukier biały zastąpić brązowym, nierafinowanym bądź ksylitolem czy stewią.
• Sól - jest jednym z głównych wrogów osób cierpiących na nadciśnienie, może powodować wysokie ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.

Lekko, jak najlżej
Seniorzy powinni unikać posiłków ciężkostrawnych, które długo zalegają w żołądku. Najlepszą metodą przygotowywania potraw jest gotowanie, duszenie i pieczenie w folii. Należy raczej zrezygnować ze smażenia, szczególnie w głębokim tłuszczu. Aby ułatwić organizmowi proces trawienia, posiłki należy jadać często, a za to w małych porcjach i żuć dokładnie każdy kęs nawet 20 razy! Najlepiej byłoby podawać produkty rozdrobnione (mięso zemleć, a jarzyny przetrzeć).

Odżywcze pyszności
Dietetycy i lekarze polecają osobom starszym picie wzmacniających preparatów (np. Nutridrink). Zawierają one wszystkie składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Są polecane szczególnie w stanach wyniszczenia, po długotrwałej czy ciężkiej chorobie lub w trakcie jej trwania. Dostarczają sporo energii (200 ml to aż 300 kcal) i dużo białka (12 g w 200 ml). Spożywanie tych produktów pomaga uzupełnić niedobory składników odżywczych. Zawierają one korzystne dla zdrowia oleje roślinne i kwasy tłuszczowe, ważną dla przemiany materii cholinę  i działające antyrodnikowo karotenoidy.

Seniorze – uważaj na wagę i poruszaj się 

Dlaczego warto się ruszać? Regularna aktywność fizyczna: obniża ciśnienie krwi (zwłaszcza u osób z predyspozycjami do nadciśnienia), zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, uwalnia endorfiny, dzięki czemu poprawia samopoczucie, uwalnia od stresu lub przynajmniej pozwala lepiej sobie z nim radzić.

źródło:
dodał: autor

Komentarze

0
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za komentarze internautów. Wpisy niezgodne z regulaminem będą usuwane.
Dodając komentarz, akceptujesz postanowienia regulaminu.
Zobacz regulamin
Musisz się zalogować, aby móc wystawiać komentarze.
Nie masz konta? Zarejestruj się i sprawdź, co możesz zyskać.